Mensen die een psychose hebben beleefd, weten dat dit je leven helemaal op zijn kop zet. Het is niet gemakkelijk om daarna de draad weer op te pakken. Je bent misschien je werk kwijtgeraakt of je hebt tijdelijk moeten stoppen met je opleiding. Het is dan erg belangrijk om de nieuwe werkelijkheid, de nieuwe situatie en je nieuwe ik, te accepteren. Je moet verder met je leven. Misschien kun je je opleiding weer oppakken. Misschien kun je weer gaan werken, desnoods in deeltijd. Als betaald werk niet lukt, is het aan te raden om vrijwilligerswerk te gaan doen. Thuiszitten is voor niemand goed. Er bestaan allerlei soorten vrijwilligerswerk, dus er is ook iets wat bij jouw capaciteiten en talenten past. Zoek eens op internet naar een vrijwilligerscentrale in je woonplaats.

Genieten
Verder is het belangrijk om te veel stress te vermijden. Dit luistert vrij nauw. Ook is het belangrijk om niet te veel aan het verleden te denken, probeer in het hier en nu te leven. Zoals mijn goede vader laatst zei: het heden heeft de toekomst. Probeer te denken aan wat je nog wel kunt, aan dingen waarvan je kunt genieten. Voor de een is dat muziek luisteren, voor de ander naar een museum gaan en een derde zoekt graag de natuur op. Er zijn zoveel geweldige dingen die het leven mooi maken en kleur geven. Maak eventueel een lijstje van al de dingen waar je van houdt en plan bewust tijd in om te genieten. Als je geniet, denk je even niet aan je ziekte en word je als het ware even opgetild.

Doelen
Natuurlijk kan het hebben van een psychose voor veel verdriet zorgen, maar op een gegeven moment heb je genoeg gerouwd en moet je verder en de blik richten op het heden en de toekomst. Probeer een nieuwe start te maken en probeer doorzettingsvermogen en andere goede eigenschappen te ontwikkelen. Stel jezelf doelen, schrijf ze op en probeer ze te bereiken, de belangrijkste doelen eerst. Als je jezelf doelen stelt, bereik je meer en heb je iets om je op te richten. Anders zwem je maar doelloos rond in de dag. Als je een doel hebt bereikt, kun je trots zijn op jezelf en jezelf belonen met iets leuks, koop bijvoorbeeld een mooie cd of bekijk een goede film in de bioscoop. Je dagen zijn gevuld en je voelt je nuttig.

Trots
Na een psychose ben je misschien veranderd, het kan zijn dat je bijvoorbeeld minder energie hebt. Je doelen moeten daarbij passen. Ze moeten niet te moeilijk zijn, want dan raak je gefrustreerd omdat je ze niet bereikt. Het moeten haalbare doelen zijn, die je wel uitdagen. Je kunt jezelf doelen stellen op allerlei gebieden, bijvoorbeeld op dat van werk of dat van klussen thuis. Het goede is dan dat je positief bezig bent en niet te veel piekert. Je aandacht is gericht op doelen en niet op problemen. Als je hier een gewoonte van maakt, kun je in een actieve, doelgerichte ‘flow’ (een soort roes) komen. Als je je doelen bereikt kun je trots zijn op jezelf. Je hebt als het ware met tegenwind de Tour de France uitgereden! Hier moet ik ook even het heilzame effect noemen van sport, met name hardlopen. Allerlei onderzoeken wijzen uit dat je je daar beter van gaat voelen.

Hulp
Als je weinig energie hebt en op jezelf woont, dan kun je hulp in de huishouding aanvragen via de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Ook de lokale ggz-instelling kan je ondersteunen. Je staat er dus gelukkig niet alleen voor! Probeer je ziekte niet als een probleem maar als een gegeven te zien: deze is nu eenmaal op je pad gekomen en het is aan jou om er in een moeilijke situatie het beste van te maken. Veel succes en geloof in jezelf, dan kun je het!