Mindfulness: een introductie

Mindfulness is anno 2015 uitgegroeid tot een ware hype. Er bestaan veel boeken over dit onderwerp en er worden veel cursussen over gegeven. Maar wat is mindfulness nu eigenlijk, en wat kun je eraan hebben en ermee doen?

Milde open aandacht

Mindfulness is een eeuwenoude oosterse filosofie met een westers sausje. Het gaat erom steeds met milde open aandacht waar te nemen wat op elk ogenblik gebeurt. Zonder te oordelen en zonder overal een etiket op te plakken. Het komt neer op ‘zijn’ in plaats van ‘doen’. Open te staan voor het unieke van elk moment, omdat elk moment anders is en nooit meer terugkeert precies zoals het is. Alles in je omgeving gade te slaan, met al je zintuigen, met de geest van de beginner: alsof je het voor het eerst waarneemt, als een kind.

Meditaties

Om mindfulness in de praktijk te brengen kun je er een cursus over volgen, er een boek over lezen en mediteren. Meditaties kunnen op verschillende onderwerpen gericht zijn, bijvoorbeeld: je ademhaling, het lichaam als geheel, geluiden, gedachten en gevoelens, eten of niets in het bijzonder en bewustzijn in het algemeen. Mediteren klinkt mogelijk als iets zweverigs voor geitenwollensokkenhippies, maar feitelijk is het bij mindfulness juist niet zweverig, omdat je scherper leert waarnemen in het hier en nu. Dus je kunt stellen dat zo mediteren je steviger verankert in de alledaagse werkelijkheid. Tel uit je winst!

Hoe gaat zo’n meditatie dan in zijn werk? Om een voorbeeld te geven, het mediteren op de ademhaling. Hierbij ga je in een makkelijke houding zitten, maar wel een waarin je je kunt concentreren. Dan probeer je je aandacht op je ademhaling te richten, bijvoorbeeld gedurende 15 minuten. Wees je er bewust van hoe je ademhaling verloopt, let op wat er met je borst en buik gebeurt terwijl je in- en uitademt. Als je aandacht afdwaalt, merk dit dan op en keer gewoon weer terug naar je ademhaling.

Waarnemen

Het mooie is dat je het niet fout kunt doen. Je doet het gewoon zo goed als je kunt op dat moment. Het is heel normaal als je aandacht steeds afdwaalt, zeker in het begin. Je doet dus niets fout als dat gebeurt, iedereen ervaart dat zo. Het mooie van mindfulness-meditaties is dat deze je ook buiten de meditaties om bewuster en aandachtiger maken. Je krijgt meer oog voor alles wat je kunt waarnemen. Een voorbeeld is de natuur. Probeer eens mindful een wandeling in de natuur te maken. Scherp je zintuigen en neem alles waar. Ruik de boslucht. Welke bomen zie je? Welke bladeren of naalden dragen die? Is de stam dik of dun? Zijn er ook struiken? Zie je de stroming in een rivier? Wat kun je zoal waarnemen in een heidelandschap? Ook over heuvels en bergen valt nog wel wat te zeggen. Zijn ze lieflijk en glooiend of woest en ongenaakbaar? Misschien ligt er sneeuw. Probeer alles zo scherp mogelijk waar te nemen.

Bewustzijnsontwikkeling

Mindfulness kan je goed op weg helpen bij je bewustzijnsontwikkeling. Je kunt het allicht een keer een kans geven om te kijken of het iets voor jou is. Never try, never know. Overleg wel met je hulpverlener. Een goed boek om mee te beginnen is “Mindfulness voor beginners” van Jon Kabat-Zinn (inclusief cd met 5 meditaties) van uitgeverij Nieuwezijds. Dit is een toegankelijke kennismaking. Mij heeft mindfulness veel goeds gebracht, dus wie weet wat het jou te bieden heeft!

Terug naar index